Logopeda, neurologopeda Ostrów Wielkopolski

Wiek dziecka

To, co powinno być

Na co warto zwrócić uwagę

0-1  miesiąc

Różne rodzaje krzyku, mlaskanie, cmokanie.
Głośny, nagły dźwięk wywołuje zmianę zachowania niemowlęcia.

2-4 miesiąc

Głużenie- niemowlę śpiewa (guu, agu, aku, ghy…)
Reaguje na różne dźwięki, głośno się śmieje.

Gaworzą wszystkie dzieci- te niesłyszące również!

4-6 miesiąc

Gaworzenie, czyli pierwsze zabawy głosem- dziecko zaczyna prowadzić „rozmowę” z dorosłym opiekunem posługując się prostymi sylabami.

Gaworzenie będzie bardziej intensywne, jeśli dorośli zwrócą na nie uwagę i będą naśladowali swoje dziecko- w ten sposób zachęcą je do „mówienia”.
Dzieci głuche nie gaworzą!

6-7 miesiąc

Gaworzenie samonaśladowcze- dziecko wielokrotnie powtarza identyczne sylaby np. babababa, mamamama, dadadada. Próbuje rozkazywać i pytać (np. Tot?= Co to jest?)
W chwili zadowolenia gaworzenie jest intensywniejsze.

Ok. 7 m. ż. Pojawiają się pierwsze prototypy wyrazowe, czyli wypowiedzi po raz pierwszy przypominające wyrazy, np. baja= bajka, mana= mleko.
Jeśli niesłyszące niemowlę obserwowało w swoim otoczeniu język migowy to zaczyna „gaworzyć” palcami.

9- 10 miesiąc

Echolalia- dziecko próbuje naśladować mowę dorosłych, jego wypowiedzi składają się z wielokrotnie powtórzonych różnych sylab.
Rozumienie kilkunastu słów- m.in. imion, nazw zabawek oraz zakazu „nie(ruszaj)”

11-12 miesiąc

Wypowiedzi coraz bardziej przypominają brzmieniem wyrazy danego języka.

Roczne dzieci wymawiają przeciętnie ok. 6 słów, ale są i takie, które nie potrafią wymówić jeszcze żadnego, ale i takie, które wymawiają ok 50 wyrazów.

12- 18 miesiąc

Jeden wyraz zastępuje zdanie, a właściwie kilka różnych zdań, np. „da” jako 1. daj misia, 2. Weź kółko, 3. Połóż tutaj.

Pierwszy wyraz, który coś znaczy, powinien pojawić się między 8, a (najpóźniej) 18 miesiącem życia.

18-23 miesiąc

Początek wypowiedzi dwuwyrazowych.
Dziecko używa przede wszystkim rzeczowników, czyli nazw.

20- miesięczne dziecko wymawia średnio ok. 170 wyrazów.

2 lata

Pojawiają się liczebniki i rozróżnienia ja- ty: dziecko zaczyna używać zaimka „się” np. bawię się.
Coraz więcej pytań i przeczeń- coś nie jest ładne, czegoś nie ma.

Przeważają zdania pojedyncze.

3 lata

Poprawna wymowa:
samogłosek ustnych (a, e, i, u, y. o)
spółgłosek nosowych (m, n, ń)
„półspółgłosek” (j, ł)
spółgłosek (h, f, w, t, d, p, b)

3- latek ma prawo zamieniać głoski dźwięczne na bezdźwięczne (np. fota zamiast woda).
Śmielej posługuje się zdaniami złożonymi.

4 lata

Poprawna artykulacja spółgłosek (k, g, ś, ź, ć, dź).
Spółgłoski miękkie (ś, ź, ć, dź) mogą być jeszcze wymawiane jako „mniej miękkie”.

Przed ukończeniem 3 lat o 8 miesięcy wiele dzieci zamienia „r” na „j”.
4-latek nie powinien zamieniać „t, d” na „k, g” (lub odwrotnie).
Może jednak zamieniać spółgłoski „sz, ż, cz, dż” oraz „s, z, c, dz” na „ś, ź, ć, dź”.

5 lat

Poprawna wymowa spółgłosek „sz, ż, cz, dż” lub zastępowanie ich spółgłoskami „s, z, c, dz”.

5- latek tworzy własne wyrazy, np. ukradacz= złodziej.
35% dzieci prawidłowo wymawia głoskę „r”.

6 lat

Poprawna wymowa spółgłosek „sz, ż, cz, dż” oraz spółgłoski „r”. Mogą zdarzyć się jeszcze pomyłki, ale powinny być coraz rzadsze.

7 lat

Prawidłowa wymowa wszystkich spółgłosek i samogłosek języka polskiego.